Η σταφίδα στη Δυτική Πελοπόννησο

Ολοκληρώνεται από το Ίδρυμα, κατόπιν σχετικού αιτήματος τοπικών φορέων, ερευνητικό πρόγραμμα σχετικό με την παραγωγή και διακίνηση της σταφίδας στη λιγότερο μελετημένη, όσον αφορά τη σταφιδοπαραγωγή, περιοχή της Δυτικής Πελοποννήσου, και ειδικότερα στο νομό Ηλείας, με στόχο την εκπόνηση συναφούς μελέτης, η οποία θα ενταχθεί το προσεχές διάστημα στη σειρά Εκδόσεων του Ιδρύματος.

Η καλλιέργεια της κορινθιακής σταφίδας αποτέλεσε φυσικό μονοπώλιο των περιοχών που περιελάμβανε τον Κορινθιακό Κόλπο και τα δυτικά παράλια της Πελοποννήσου. Η Ηλεία ήταν η πλέον εκτεταμένη περιοχή που είχε εξειδικευθεί στην παραγωγή κορινθιακής σταφίδας και η έρευνα υποστηρίζει ότι η εισαγωγή του παρακρατήματος και οι λοιπές ρυθμίσεις που ακολούθησαν της σταφιδικής κρίσης επιβλήθηκαν, σε μεγάλο βαθμό, λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν σ’ αυτή.

Το ερευνητικό πρόγραμμα, που διήρκησε δύο χρόνια και αξιοποίησε τη συμβολή τεσσάρων ειδικών ερευνητών, αφορά όλες τις σχετικές παραμέτρους: τη σημασία της κορινθιακής σταφίδας για την ελληνική οικονομία, έως το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, την ανάπτυξη της σταφιδοκαλλιέργειας στην Ηλεία, από τα τέλη της δεκαετίας του 1850, την ανάδειξη του Πύργου και του Κατακόλου ως σημαντικού κέντρου διαχείρισης και χρηματοδότησης της σταφιδοπαραγωγής, το αστικό και ανθρωπογενές περιβάλλον (δημογραφική εξέλιξη, πολεοδομική συγκρότηση και οικιστικός εξοπλισμός) του Πύργου,τις κοινωνικές διεκδικήσεις και ιδεολογικές αναζητήσεις αλλά και την πολιτιστική διάσταση της ανάπτυξης της πόλης.

Τα παραπάνω συμπληρώνονται από τις πολιτικές αναζητήσεις στον Πύργο Ηλείας με φόντο τη σταφιδική κρίση, το πολιτικό προσωπικό του νομού Ηλείας και την εμπλοκή του σταφιδικού ζητήματος στην τοπική και εθνική πολιτική σκηνή.

Η έρευνα κατέδειξε από νωρίς τον κεντρικό ρόλο του ΣΚΟΣ στην όλη διαχείριση του προϊόντος και προσανατολίσθηκε, μεταξύ άλλων, στο Αρχείο (εγγράφων και τεκμηρίων) που φυλάσσεται στον ΣΚΟΣ ΑΣΕ και το οποίο, μέσα στην πληθώρα και ποικιλία των σχετικών με τη σταφίδα τεκμηρίων, αποτελεί για τους επιστήμονες μια ιδιαιτέρως διακριτή πηγή πληροφοριών.

Επιστημονικός υπεύθυνος: Μαρία-Χριστίνα Χατζηιωάννου (ιστορικός, Διευθύντρια Ερευνών ΚΝΕ/ΕΙΕ)

Επιστημονική έρευνα και τεκμηρίωση: Δήμητρα Βασιλειάδου (ιστορικός), Στάθης Κουτρουβίδης (ιστορικός), Αλέξης Φραγκιάδης (οικονομολόγος, διδάσκων Οικονομικού Παν/μίου Αθηνών)