Το Ιστορικό Αρχείο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς έχει ενσωματώσει και διατηρεί τα ιστορικά αρχεία τραπεζών τις οποίες απορρόφησε ο Όμιλος Πειραιώς, καθώς και αρχεία σημαντικών οργανισμών και εταιρειών που συνδέθηκαν μαζί τους. Με τον τρόπο αυτό, συμβάλλει στην τεκμηρίωση και μελέτη της ελληνικής οικονομικής ιστορίας του 20ού αιώνα, αγροτικής, βιομηχανικής και τραπεζικής, καθώς και παραμέτρων της κοινωνικής ιστορίας της περιόδου.

Θεσμοί και δομές της ελληνικής οικονομίας, η αγροτική και βιομηχανική πολιτική της χώρας επί δεκαετίες, σημαντικές πτυχές του τραπεζικού συστήματος, προσπάθειες για την αποκατάσταση των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής, το αγροτικό συνεταιριστικό κίνημα, η ξένη βοήθεια που δέχτηκε μεταπολεμικά η χώρα και η διαχείρισή της στο πλαίσιο της οικονομικής της ανασυγκρότησης, αλλά και η ιστορία του περιβάλλοντος, είναι μερικά από τα ερευνητικά ζητούμενα που μπορούν να ικανοποιηθούν με την αναδίφηση του Ιστορικού Αρχείου του Ομίλου Πειραιώς.

Στο Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ φυλάσσονται πολυάριθμες συλλογές, μεταξύ των οποίων:

- ιστορικά αρχεία τραπεζών του Ομίλου Πειραιώς (Τράπεζα Πειραιώς, Τράπεζα Χίου, Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, Γενική Τράπεζα της Ελλάδος, Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως, Τράπεζα Μακεδονίας-Θράκης, Πανελλήνια Τράπεζα) και αρχεία Οργανισμών που συνδέθηκαν οργανικά με την ιστορική διαδρομή των τραπεζών αυτών.

- αρχεία εταιρειών που ιδρύθηκαν από τράπεζες του Ομίλου, δανειοδοτήθηκαν από αυτές ή περιήλθαν σε αυτές.

- αρχεία βιομηχανικών επιχειρήσεων.

- αρχεία συλλογικών σωμάτων.

- προσωπικά αρχεία.

Το υλικό του Ιστορικού Αρχείου ΠΙΟΠ εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες προσκτήσεις από τον Όμιλο Πειραιώς, καθώς και με δωρεές ιδιωτών.

Το Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ, το οποίο ακολουθεί ως προς την πρόσβαση του από τους ερευνητές την πολιτική του «ανοικτού αρχείου», είναι οργανωμένο σύμφωνα με τα διεθνή αρχειονομικά πρότυπα και μέλος των ελληνικών και διεθνών συναφών ενώσεων. Οι ψηφιοποιημένες συλλογές του (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας») είναι προσβάσιμες στη διεύθυνση http://archives.piop.gr 

Με την ευκαιρία πρόσκτησης του σημαντικού αρχειακού υλικού της Αγροτικής Τράπεζας και με τη φιλοδοξία το Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες διεθνείς καλές πρακτικές, ολοκληρώθηκε τόσο η ανακατασκευή ενός πρώην βιομηχανικού κτηρίου στην περιοχή του Ταύρου όπου στεγάζεται, όσο και η αναδιοργάνωσή του ακολουθώντας σειρά καλών πρακτικών (πιστοποίηση ποιότητας λειτουργίας, περιβαλλοντική πιστοποίηση, αστική ασφάλιση και ασφάλιση περιεχομένου, σχέδιο αντιμετώπισης κρίσεων για φορείς που φυλάσσουν πολιτιστικό απόθεμα). Στους χώρους του Αρχείου αναπτύσσονται αρχειονομικές εργασίες αλλά και λειτουργίες που αφορούν την ερευνητική, ακαδημαϊκή και εκπαιδευτική κοινότητα και το ευρύτερο κοινό, επιδιώκοντας τη διάχυση της ιστορικής και της αρχειακής κουλτούρας.