Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού

Στόχος του Μουσείου είναι να φωτίσει την άρρηκτη σύνδεση της ελιάς με την ταυτότητα του τόπου μας, και γενικά με τον μεσογειακό χώρο. Η ελιά και το λάδι παρουσιάζονται εδώ από διαφορετικές οπτικές γωνιές: οικονομία, διατροφή και χρήσεις, θρησκευτική λατρεία, τέχνη και τεχνολογία. 

Τι θα δείτε;

Στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη έχετε την ευκαιρία να δείτε τις πρώτες μαρτυρίες για την παρουσία της ελιάς και την παραγωγή του λαδιού στον ελλαδικό χώρο: 

Σε κάθε ιστορική περίοδο θα διαπιστώσετε τη συμβολή της ελιάς και του λαδιού στην οικονομία και στην καθημερινή ζωή: διατροφή, φροντίδα του σώματος, αλλά και ξεχασμένες πια χρήσεις, όπως ο φωτισμός. 

Θα δείτε ακόμα πώς η ελιά προσλαμβάνει συμβολική διάσταση στη μυθολογία, τη θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα των Ελλήνων. 

Δείγματα αρχαίας και σύγχρονης τέχνης καταδεικνύουν ποια είναι η θέση της ελιάς στην τέχνη και πώς υπήρξε, και παραμένει, συνεχής πηγή έμπνευσης για τους έλληνες καλλιτέχνες. 

Στον κάτω όροφο παρακολουθήστε την εξέλιξη της τεχνολογίας παραγωγής του ελαιολάδου από την αρχαιότητα έως την πρωτοβιομηχανική περίοδο. Εδώ θα δείτε: 

• Ακριβή αντίγραφα από  προϊστορικό,  ελληνιστικό και βυζαντινό ελαιοτριβείο
• Εντυπωσιακό ξύλινο διπλό πιεστήριο με βαρούλκο από το γειτονικό Ξηροκάμπι
• Ελαιοτριβείο από τη Λευκάδα, που τεκμηριώνει την επιβίωση της ζωοκίνησης κατά τον 20ό αιώνα
• Μακέτες που αναπαριστούν τη λειτουργία μηχανοκίνητων ελαιοτριβείων

Μια άλλη ενότητα είναι αφιερωμένη στη σαπωνοποιία, οικιακή και βιομηχανική: από το μεγάλο χαρανί, που ακόμη το χρησιμοποιούν οι παλιές νοικοκυρές για να κάνουν σαπούνι, στα σαπουνοκάζανα των βιομηχανιών.

Ενδιαφέροντα για τα παιδιά 

Οι μικροί επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν τρία παλαιά ελαιοτριβεία: 

• Προϊστορικό ελαιοτριβείο
• Ελληνιστικό ελαιοτριβείο
• Βυζαντινό ελαιοτριβείο 

Μπορούν επίσης να παρατηρήσουν μεγάλες κινούμενες μακέτες,  που αναπαριστούν μηχανοκίνητα ελαιοτριβεία:

• Υδροκίνητο ελαιοτριβείο
• Ατμοκίνητο ελαιοτριβείο
• Πετρελαιοκίνητο ελαιοτριβείο

Το Μουσείο οργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα με παιχνίδια και δραστηριότητες, για σχολεία και γενικό κοινό, όπως το πρόγραμμα «Μια μέρα στο ελληνιστικό ελαιοτριβείο», όπου οι μαθητές βγάζουν λάδι «με τον αρχαίο τρόπο».