Δρόμοι του Λαδιού

Ελαιοτριβεία στη ΝΑ Πελοπόννησο (Λακωνία-Μεσσηνία) κατά την αρχαιότητα: H ελαιοκαλλιέργεια και η συνακόλουθη εξαγωγή ελαιολάδου ως παραγωγική διαδικασία χάνεται στο χρόνο αριθμώντας χιλιετίες ζωής και μακρόχρονης κατασταλαγμένης πείρας. Οι γνώσεις μας από τη γραμματεία ―έλληνες και λατίνους συγγραφείς των αρχαίων και βυζαντινών χρόνων― τεκμηριώνονται από λιγοστά αρχαιολογικά δεδομένα, τα οποία επιχειρείται να συμπληρωθούν με στοιχεία από τη σύγχρονη παραγωγική διαδικασία.

Για τον εντοπισμό καταλοίπων του πολιτισμού της ελιάς και του λαδιού στην Πελοπόννησο διεξήχθη ειδική έρευνα που ανήκει στον επιστημονικό χώρο της ιστορικής τοπογραφίας, συνδυασμός ιστορίας, αρχαιολογίας και γεωγραφίας ενώ οι αυτοψίες επικεντρώθηκαν σε τόπους εκτός των γνωστών τουριστικών χώρων.

Η επιτόπια έρευνα επικεντρώθηκε στο χώρο της ανατολικής και νότιας Πελοποννήσου [περιοχές Λακωνίας (Κάτω Πάρνωνας, Γεράκι, Μολάοι, Λαμπόκαμπος, Μαλέας, Μάνη, Μεσσηνιακή Μάνη), Μεσσηνίας (Σουλιμοχώρια, Μελιγαλάς, Καλαμάτα, Βρωμοβρυσαίικα Βουνά, Γαργαλιάνοι, Κυπαρισσία, Πυλία) και Αχαΐας (ανεσκαμμένες οικίες, περιφέρεια Πατρών)], με επιπλέον αξιοποίηση υλικού για σύγκριση από την υπόλοιπη Eλλάδα, ηπειρωτική και νησιωτική. Τα αποτελέσματα της έρευνας εμπλούτισαν το εποπτικό υλικό του Μουσείου της Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη και τροφοδότησαν ειδική έκδοση.

Επιστημονικός υπεύθυνος: Γιάννης Πίκουλας (αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Παν/μίου Θεσσαλίας)

Επιστημονική έρευνα και τεκμηρίωση: Ευαγγελία Ελευθερίου (αρχαιολόγος), Γιάννης Πίκουλας (καθηγητής Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Παν/μίου Θεσσαλίας)