Καταγραφή της βιομηχανικής κληρονομιάς στην Αλβανία

Το Ίδρυμα επεκτείνει την ερευνητική του δραστηριότητα σε περιοχές όμορες του ελλαδικού χώρου, με στόχο την αποσαφήνιση των όρων και των διαδικασιών που διαμόρφωσαν τις χρηματοοικονομικές και παραγωγικές συνθήκες δραστηριοποίησης των ελληνικών, και όχι μόνο, πληθυσμών στην περιοχή της βαλκανικής χερσονήσου.

Η καταγραφή των βιομηχανικών εγκαταστάσεων στην Αλβανία, εντάσσεται στο πλαίσιο του ανωτέρω σχεδιασμού, προσφέροντας μία σαφέστερη εικόνα του βιομηχανικού τοπίου της περιοχής. Η έρευνα πεδίου της ερευνητικής ομάδας πιστοποίησε ότι τα σημαντικότερα κατάλοιπα προβιομηχανικών και βιομηχανικών μονάδων –σε λειτουργία ή μη- εντοπίζονται, σχεδόν αποκλειστικά, νοτίως των Τιράνων, στην κεντρική και Νότια Αλβανία.

Οι περιοχές αυτές είχαν ανέκαθεν άμεση επαφή με τα αστικά κέντρα της Δύσης και της Ανατολής, χάρις στην Εγνατία οδό, της οποίας το χερσαίο τμήμα στη Βαλκανική άρχιζε από το λιμάνι του Δυρραχίου. Από την επιτόπια έρευνα διαπιστώθηκε η ύπαρξη ενός εργοστασίου εριουργίας στην Κορυτσά, το οποίο χρονολογείται στη δεκαετία του 1920 και λειτουργεί ακόμη, ενός αλευρόμυλου με ηλεκτροκινητήρα, του πρώτου του είδους του, στο Μπεράτι, μιας τηλεγραφικής μονάδας Mors στην ίδια πόλη, κυρίως όμως διαγνώστηκε το εύρος και η σημασία για την Αλβανία της βιομηχανίας πετρελαίου. Δεδομένου δε ότι η αλβανική πετρελαιοβιομηχανία δεν είχε εκσυγχρονισθεί κατά τη διάρκεια της καταγραφής, διατηρήθηκαν τα χαρακτηριστικά του πρωτο-βιομηχανικού παρελθόντος της.

Η έρευνα και η επεξεργασία των πρώτων δεδομένων συνεχίστηκε με συνεντεύξεις από βετεράνους της άντλησης και παραγωγής πετρελαίου, τεκμηρίωση και φωτογράφηση παλαιών μηχανημάτων (είδος και χρήση μηχανήματος, τεχνικά χαρακτηριστικά, χώρα προέλευσης κ.α.), καθώς και καταγραφή των κύριων και των βοηθητικών υποδομών της βιομηχανίας άντλησης πετρελαίου, προκειμένου να καταλήξει σε μια πλήρη ιστορική αναδρομή της ιστορίας της πετρελαϊκής παραγωγής στην Αλβανία.

Επιστημονικός υπεύθυνος: Αναστασία Τούρτα (αρχαιολόγος, Διευθύντρια Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων)

Επιστημονική έρευνα και τεκμηρίωση: Kliti Kalamata (αρχιτέκτων), Φλώρα Καραγιάννη (αρχαιολόγος), Ajet Nalbania (ιστορικός)