Μετάβαση στην κύρια ενότητα

Ερευνητικές θεματικές

Το Ιστορικό Αρχείο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) λειτουργεί ως κέντρο τεκμηρίωσης για τους ερευνητές που ενδιαφέρονται για θέματα ιστορίας της ελληνικής οικονομίας του 20ού αιώνα, απαντώντας συνολικά στο ερώτημα περί ανάπτυξης της χώρας την περίοδο αυτή. Στο υλικό που φυλάσσει περιλαμβάνονται αρχεία τραπεζών και οργανισμών οι οποίοι, εκτός από σημαντικοί φορείς χρηματοδότησης της ανάπτυξης της Ελλάδας, αποτέλεσαν φορείς εφαρμογής της κρατικής οικονομικής πολιτικής τη μεταπολεμική περίοδο, καθώς και αρχεία επιχειρήσεων.
Μέσω του υλικού αυτού, ανασυγκροτείται σημαντικό μέρος της οικονομικής, αγροτικής, βιομηχανικής και τραπεζικής, αλλά και της κοινωνικής ιστορίας της Ελλάδας του 20ού αιώνα. Βασικοί θεσμοί και δομές της ελληνικής οικονομίας, η αγροτική και βιομηχανική πολιτική της χώρας επί δεκαετίες, σημαντικές πτυχές του τραπεζικού της συστήματος, η αγροτική εγκατάσταση ακτημόνων προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής και ανταλλαξίμων, το αγροτικό συνεταιριστικό φαινόμενο, η ξένη βοήθεια που δέχθηκε μεταπολεμικώς η χώρα και η διαχείριση αυτής είναι μερικά από τα ερευνητικά ζητούμενα που ικανοποιούνται από την αναδίφηση του Ιστορικού Αρχείου ΠΙΟΠ. Κλαδικές μελέτες για βασικούς παραγωγικούς τομείς και υπηρεσίες, επιμέρους πλευρές της κρατικής οικονομικής πολιτικής, περιπτώσεις μελέτης επιχειρήσεων, μελέτες τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης αλλά και ιστορία περιβάλλοντος και τοπική ιστορία καθώς και ζητήματα ιστορίας της εργασίας συγκαταλέγονται επίσης στις αναζητήσεις ειδικών ερευνητών και γενικού κοινού.

Αναλυτικότερα, στις αναζητήσεις των ερευνητών συγκαταλέγονται ενδεικτικά:
- η οικονομική ανασυγκρότηση στη μεταπολεμική Ελλάδα,
- η μελέτη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος (εξέλιξη και διαφοροποίηση τραπεζικών εργασιών και προϊόντων, διαχείριση αποδόσεων/κινδύνων, χρηματοδοτικές ροές, διάχυση συσσωρευμένων κεφαλαίων, διακύμανση επιτοκίων, ανάπτυξη δικτύου, αναδιάρθρωση/ συγχωνεύσεις, συγκριτική μελέτη ιδρυμάτων, κ.λπ.),
- η μελέτη του τραπεζικού κεφαλαίου, των επιλογών (π.χ. πιστοδοτική πολιτική, αγροτική πίστη, πελατειακές σχέσεις, κοινωνική πολιτική/κοινή ωφέλεια: διανομή εφοδίων εξωτερικού,αποκατάσταση σεισμοπλήκτων, πληγέντων εμφυλίου πολέμου, προικοδότηση απόρων κορασίδων) και των συγγενών τους,
- η οικονομική πολιτική του ελληνικού κράτους κατά την περίοδο της οικονομικής και αγροτικής κρίσης (1929-1933),
- επιμέρους πλευρές της κρατικής οικονομικής πολιτικής και αποτελέσματα αυτής στη διαμόρφωση οικονομικών και κοινωνικών στρωμάτων,
- αγροτικό εισόδημα, αγροτική πίστη και αγροτική οικογένεια,
- κλαδικές μελέτες για βασικούς παραγωγικούς τομείς [γεωργία (εκμηχάνιση και βελτιστο-ποίηση μεθόδων καλλιέργειας, καλλιεργητικά συστήματα, αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα, λιπάσματα και θερμοκήπια, εμπορευματικές καλλιέργειες, συνεταιρισμοί), ειδικές καλλιέργειες (μαστίχα), αλιεία, δασοπονία], τεχνικές (π.χ. μαρμαροτεχνία) και υπηρεσίες όπως η βιοτεχνία, το εμπόριο και η βιομηχανία (μεταλλουργία, κλωστοϋφαντουργία-βαμβακουργία, καπνοβιομηχανία, ελαιουργία, ναυπηγία, γεωργικές βιομηχανίες), οι μεταφορές (δίκτυα, ακτοπλοΐα), η ναυτιλία και ο τουρισμός,
- οι αναπτυξιακές στρατηγικές που ακολουθήθηκαν από το ελληνικό κράτος, όσον αφορά
συγκεκριμένους κλάδους παραγωγής και μέγεθος επιχειρήσεων,
- το θέμα των «παγωμένων πιστώσεων» και η διαχείριση των κεφαλαίων
από τις επιχειρήσεις σε ασταθές πολιτικά και οικονομικά περιβάλλον,
- ζητήματα τεχνολογικής καινοτομίας,
- ζητήματα επιχειρηματικότητας,
- εγχειρήματα (π.χ. αυτοκινητοβιομηχανία),
- η χωροθέτηση της βιομηχανικής ανάπτυξης στη χώρα,
- περιπτώσεις μελέτης επιχειρήσεων (από ένα σύνολο πολλών εκατοντάδων παραδειγμάτων),
- ζητήματα ιστορίας της εγγείου ιδιοκτησίας στις ελληνικές περιοχές,
- μελέτες τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας,
- ιστορία περιβάλλοντος (διαχείριση αγροτικού και δασικού τοπίου, διαχείριση υδάτων/αφαλά-τωση, αποξηράνσεις/εκτροπές,
μεγάλα έργα, χωροθέτηση βιομηχανικών περιοχών, κ.λπ.)
- τοπική ιστορία (σε όλο το γεωγραφικό εύρος της χώρας),
- ζητήματα ιστορίας της εργασίας,
- ζητήματα συλλογικής αντιπροσώπευσης,
- ερμηνευτικές προσωπογραφίες.